Komisja Europejska ustanowiła 2023 rok „Rokiem Umiejętności”. Cel – zachęcenie Europejczyków do kontynuowania nauki, podnoszenia kwalifikacji zawodowych i udziału w szkoleniach dofinansowanych z funduszy unijnych. Sytuacja jest poważna – 77 proc. unijnych firm zgłasza problemy ze znalezieniem pracowników z odpowiednimi kwalifikacjami.
Interesującą formą wzmocnienia procesu kształcenia i szkolenia branżowego stanowią olimpiady i konkursy umiejętności zawodowych. Wydarzenia te mają praktyczny charakter, a także stwarzają uczniom możliwości zaprezentowania umiejętności zawodowych przed rówieśnikami z całego świata, przedsiębiorcami i przedstawicielami organizacji branżowych. Zmieniają one stereotypowe myślenie o nauce w szkołach branżowych, budują ich profesjonalny wizerunek, a przede wszystkim promują ścisłą współpracę szkół i pracodawców.
600 zawodników z całego kontynentu spotkało się we wrześniu w Trójmieście na EuroSkills 2023 – ósmej edycji największego konkursu umiejętności branżowych w Europie. W rywalizacji wyłoniono najlepszych specjalistów w blisko 40 dziedzinach, kluczowych dla funkcjonowania współczesnej gospodarki – spawalnictwie, mechatronice czy programowaniu. Nasz kraj reprezentowało aż 41 zawodników. Podczas EuroSkills uczestnicy wykonują serię zadań i projektów w ściśle określonych ramach czasowych i zgodnie z wymagającym kodeksem rywalizacji. Projekty wymagają szerokiej wiedzy technicznej i umiejętności, których zawodnicy uczą się i opanowują podczas studiów i szkoleń w miejscu pracy.
13 medali dla Polaków w EuroSkills
Polscy reprezentanci zdobyli na mistrzostwach łącznie aż 13 medali. Trzy złote przypadły: Rafałowi Rygalikowi, specjaliście w dziedzinie frezowanie CNC, Janowi Firlejowi, który bronił biało-czerwonych barw w kategorii elektronika, a także Piotrowi Wyrzykowi i Hubertowi Krasuskiemu, młodym fachowcom w obszarze integracji robotów przemysłowych. Oprócz trzech złotych medali, Polacy zdobyli jeszcze 1 srebrny, który wywalczył Dawid Miok, w konkurencji obsługa gości hotelowych, 3 brązowe (Rafał Piechaczek – mechanika pojazdów ciężarowych, Dorota Cieślicka – budownictwo cyfrowe, Krzysztof Żurek – chłodnictwo i klimatyzacja), a także aż 6 medali doskonałości, przyznawanych za uzyskanie bardzo wysokiego wyniku punktowego: Alan Kaczkowski – spawalnictwo; Janusz Perucki – gotowanie; Emilia Wilde – fryzjerstwo; Łukasz Kobyłecki – serwis restauracyjny; Mateusz Wyskok – instalacje sanitarne i grzewcze oraz Weronika Kwiatek-Binda – florystyka.
EuroSkills promuje rozwój szkolnictwa branżowego. Głównym celem tej inicjatywy jest podniesienie i zmiana kwalifikacji pracowników w UE oraz ograniczenie niedoboru fachowców w Europie.
– W przeszłości szkolnictwo branżowe nie było bardzo faworyzowane przez nasze władze czy program edukacyjny. Teraz to się zmienia. Zaczynamy odczuwać drastyczny brak fachowców z różnych dziedzin. Dlatego takie wydarzenia jak EuroSkills pomagają zwrócić uwagę rządzących, uczelni, a także samych adeptów czy potencjalnych studentów na to, że porządny fach w ręku nie musi oznaczać ciężkiej pracy. Młodzi specjaliści świetnie odnajdują się w wykorzystaniu w pracy najnowszych technologii, które bardzo ją ułatwiają – zaznacza Artur Kordowski, Market Manager, Würth Polska, jednego z partnerów EuroSkills, które odbyły się w Gdańsku.
To pokazuje, że wybór wykształcenia akademickiego nie musi być najlepszym rozwiązaniem dla młodych ludzi. Jak informował GUS w specjalnym raporcie poświęconym szkolnictwu w Polsce w roku szkolnym 2018/2019, co prawda najpopularniejszym typem szkół ponadgimnazjalnych są od lat licea ogólnokształcące, które przed pięciu laty wybrało 46,7 proc. absolwentów gimnazjów, jednak w ciągu ostatnich kilkunastu lat odnotowano stopniowy wzrost liczby specjalnych szkół przysposabiających do pracy. W roku szkolnym 2018/19 były 522 placówki tego typu, w których uczyło się 10,5 tys. osób. W wyniku reformy edukacji zasadnicze szkoły zawodowe zostały przekształcone w branżowe szkoły I stopnia. W roku szkolnym 2018/19 działało 1578 branżowych szkół I stopnia dla młodzieży oraz funkcjonowały 522 szkoły przysposabiające do pracy. Do branżowych szkół I stopnia uczęszczało łącznie 146,2 tys. uczniów, w tym uczniowie oddziałów zasadniczych szkół zawodowych. Ponadto liczba uczniów istniejących ponad 1800 techników sięgnęła ok. 600 tys.
Już 58,5 proc. młodych ludzi w szkołach ponadpodstawowych stawia na naukę praktycznych umiejętności w szkołach zawodowych. Ten odsetek, wyższy niż średnia w Unii Europejskiej, wskazuje, że w Polsce zaczynamy doceniać prestiż przygotowania do zawodu.
Źródło: Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji
